در دنیای گیمینگ، داشتن سیستمی که بتواند بازیهای سنگین را با فریمریت بالا و بدون لگ اجرا کند، یک مزیت بزرگ محسوب میشود. اما گاهی اوقات سختافزار قدرتمند بهتنهایی کافی نیست و نیاز به بهینهسازی دقیق دارید تا تجربه گیمینگ شما به سطح بالاتری برسد. در این مقاله جامع، ۱۰ ترفند مخفی و کاربردی را برای بهینهسازی سیستم گیمینگ معرفی میکنیم که هر گیمری باید بداند. این ترفندها با ترکیب تنظیمات نرمافزاری و سختافزاری، به شما کمک میکنند تا از حداکثر پتانسیل سیستم خود استفاده کنید. همچنین با توجه به فناوریهای جدید مانند حافظههای نوری سهبعدی ۲۰۲۵، نکاتی برای استفاده از این فناوریها نیز ارائه میشود.
۱. فعال کردن Game Mode در ویندوز برای بهبود عملکرد
چرا Game Mode مهم است؟
یکی از سادهترین و در عین حال مؤثرترین روشها برای بهینهسازی سیستم گیمینگ، فعال کردن حالت بازی (Game Mode) در ویندوز است. این ویژگی که در ویندوز ۱۰ و ۱۱ ارائه شده، بهطور خودکار منابع سیستم مانند CPU و GPU را به بازی شما اختصاص میدهد و فعالیتهای پسزمینه غیرضروری را محدود میکند. این کار باعث میشود بازی شما روانتر اجرا شود و از لگهای احتمالی جلوگیری میکند.
نحوه فعالسازی Game Mode
برای فعال کردن این حالت، مراحل زیر را دنبال کنید:
- به منوی تنظیمات ویندوز بروید (کلیدهای Win + I را فشار دهید).
- به بخش “بازی” (Gaming) بروید.
- در تب “حالت بازی” (Game Mode)، گزینه را روی “روشن” (On) تنظیم کنید. علاوه بر این، میتوانید تنظیمات پیشرفتهتر را در بخش “Xbox Game Bar” بررسی کنید تا مطمئن شوید که همه منابع به بازی اختصاص داده شدهاند.
تأثیرات Game Mode
با فعال کردن این حالت، ممکن است تا ۱۰-۱۵٪ بهبود در فریمریت بازیهای سنگین مانند Cyberpunk 2077 یا Call of Duty: Modern Warfare 3 مشاهده کنید. این ویژگی بهویژه برای سیستمهایی با سختافزار میانرده بسیار مفید است.
۲. غیرفعال کردن برنامههای استارتاپ برای کاهش بار سیستم
مشکل برنامههای استارتاپ چیست؟
بسیاری از برنامهها بهطور پیشفرض تنظیم شدهاند که هنگام روشن کردن سیستم بهصورت خودکار اجرا شوند. این برنامهها، از جمله نرمافزارهای چت، ابزارهای بهروزرسانی، یا حتی آنتیویروسها، میتوانند منابع CPU و RAM را مصرف کنند و باعث کاهش عملکرد سیستم در زمان گیمینگ شوند.
چگونه برنامهها را غیرفعال کنیم؟
برای غیرفعال کردن این برنامهها:
- کلیدهای Ctrl + Shift + Esc را فشار دهید تا Task Manager باز شود.
- به تب “Startup” بروید.
- برنامههایی که نیازی به اجرای خودکار ندارند (مانند Spotify یا Adobe Updater) را انتخاب کنید و روی “Disable” کلیک کنید.
نتایج این ترفند
با غیرفعال کردن برنامههای غیرضروری، نهتنها زمان بوت سیستم شما کاهش مییابد، بلکه منابع بیشتری برای بازیها آزاد میشود. این ترفند میتواند تا ۲۰٪ از مصرف RAM را کاهش دهد و به اجرای روانتر بازیها کمک کند.
۳. تنظیم حالت برق روی High Performance برای حداکثر توان
تأثیر تنظیمات برق بر گیمینگ
ویندوز بهطور پیشفرض ممکن است روی حالت “متعادل” (Balanced) یا “صرفهجویی در انرژی” (Power Saver) تنظیم شده باشد. این حالتها برای کاهش مصرف انرژی طراحی شدهاند، اما باعث میشوند CPU و GPU با توان کامل کار نکنند، که نتیجه آن کاهش فریمریت و لگ در بازیهاست.
تغییر به حالت High Performance
برای تغییر تنظیمات:
- به Control Panel بروید و “Power Options” را جستجو کنید.
- حالت “High Performance” را انتخاب کنید.
- اگر این گزینه را نمیبینید، روی “Create a Power Plan” کلیک کنید و یک طرح جدید با تنظیمات عملکرد بالا بسازید.
مزایای این تغییر
با این تنظیم، پردازنده و کارت گرافیک شما همیشه با حداکثر توان کار میکنند، که میتواند فریمریت را تا ۱۰٪ افزایش دهد. البته، مصرف برق کمی بیشتر میشود، اما برای گیمینگ حرفهای ارزشش را دارد.
۴. بهروزرسانی درایورهای گرافیکی برای عملکرد بهینه
اهمیت درایورهای گرافیکی
درایورهای کارت گرافیک (مانند NVIDIA یا AMD) نقش مهمی در عملکرد بازیها دارند. نسخههای قدیمی درایورها ممکن است با بازیهای جدید سازگار نباشند یا باگهایی داشته باشند که باعث افت فریم یا کرش بازی شوند.
نحوه بهروزرسانی درایورها
- برای NVIDIA: از نرمافزار GeForce Experience استفاده کنید. این برنامه بهطور خودکار جدیدترین درایورها را دانلود و نصب میکند.
- برای AMD: نرمافزار AMD Radeon Software را باز کنید و به بخش “Driver & Software” بروید.
همچنین میتوانید درایورها را مستقیماً از وبسایت رسمی سازنده دانلود کنید.
تأثیرات بهروزرسانی
بهروزرسانی درایورها میتواند تا ۳۰٪ عملکرد گرافیکی را بهبود ببخشد، بهویژه در بازیهای جدید که بهینهسازی خاصی برای درایورهای جدید دارند، مانند Starfield 2 (شایعهشده برای عرضه در ۲۰۲۵).
مشاهده و خرید کارت گرافیک های گیمینگ در سایت پی سی مانستر
۵. کاهش تنظیمات گرافیکی برای سیستمهای میانرده
چرا تنظیمات گرافیکی را کاهش دهیم؟
اگر سیستم شما سختافزار قدرتمندی ندارد، تنظیمات گرافیکی بالا (مانند رزولوشن 4K یا سایهزنی پیشرفته) میتواند فشار زیادی به GPU وارد کند و باعث افت فریم شود. کاهش این تنظیمات میتواند تجربه بازی را روانتر کند.
چه تنظیماتی را تغییر دهیم؟
- رزولوشن را به 1080p کاهش دهید (اگر سیستم شما از 4K پشتیبانی نمیکند).
- تنظیمات سایه (Shadows) و ضدلبهجوش (Anti-Aliasing) را روی “Low” یا “Medium” قرار دهید.
- از ابزارهایی مثل MSI Afterburner برای مانیتور کردن عملکرد GPU استفاده کنید و تنظیمات را بر اساس توان سیستم خود بهینه کنید.
نتایج این ترفند
کاهش تنظیمات گرافیکی میتواند فریمریت را تا ۵۰٪ افزایش دهد، بهویژه در بازیهای سنگین مانند Red Dead Redemption 2. این ترفند برای گیمرهایی با بودجه محدود بسیار کاربردی است.
۶. پاکسازی فایلهای موقت برای آزادسازی فضا و منابع
مشکل فایلهای موقت چیست؟
فایلهای موقت، کشها و دادههای باقیمانده از نرمافزارها میتوانند فضای دیسک را اشغال کنند و سرعت سیستم را کاهش دهند. این مشکل بهویژه در SSDها که فضای کمتری نسبت به HDDها دارند، محسوس است.
نحوه پاکسازی
- ابزار داخلی ویندوز: به “This PC” بروید، روی درایو C راستکلیک کنید و “Properties” را انتخاب کنید. سپس “Disk Cleanup” را اجرا کنید.
- ابزارهای جانبی: از نرمافزارهایی مثل CCleaner استفاده کنید تا فایلهای موقت، کش مرورگر و دادههای غیرضروری را حذف کنید.
تأثیرات پاکسازی
این ترفند میتواند تا ۵-۱۰ گیگابایت فضای دیسک را آزاد کند و سرعت دسترسی به دادهها را بهبود ببخشد. همچنین، کاهش بار روی دیسک باعث میشود زمان لودینگ بازیها کوتاهتر شود.
۷. استفاده از حافظههای نوری سهبعدی برای زمان لودینگ سریعتر
حافظههای نوری چیستند؟
حافظههای نوری سهبعدی که در سال ۲۰۲۵ معرفی خواهند شد، فناوری پیشرفتهای هستند که سرعت دسترسی به دادهها را به زیر ۱ نانوسکند میرسانند و ظرفیت ذخیرهسازی تا ۱ پتابایت دارند. این حافظهها زمان لودینگ بازیها را به حداقل میرسانند و برای گیمینگ حرفهای ایدهآل هستند.
چگونه از این فناوری استفاده کنیم؟
اگر سیستم شما از پورتهای نوری پشتیبانی میکند (مانند مادربوردهای ASUS ROG Strix 2025)، میتوانید SSD خود را با یک حافظه نوری جایگزین کنید. برای بررسی گزینههای موجود، به دستهبندی SSDهای پیشرفته سر بزنید و محصولات سازگار را انتخاب کنید.
مزایا برای گیمینگ
با این فناوری، زمان لودینگ بازیها میتواند به کمتر از ۱ ثانیه برسد. برای مثال، بازیهای سنگین مانند GTA VI (که شایعه عرضه آن در ۲۰۲۵ مطرح است) بدون هیچ تأخیری بارگذاری میشوند.
برای کسب اطلاعات درباره حافظه های نوری می توانید مقاله “حافظههای نوری سهبعدی ۲۰۲۵: انقلاب ذخیرهسازی سختافزاری” را مطالعه نمایید.
۸. غیرفعال کردن آپدیت خودکار ویندوز در زمان بازی
مشکل آپدیتهای خودکار
آپدیتهای خودکار ویندوز ممکن است در حین بازی اجرا شوند و باعث کاهش پهنای باند اینترنت یا حتی ریاستارت سیستم شوند. این موضوع میتواند تجربه گیمینگ شما را مختل کند.
نحوه غیرفعال کردن
- در تنظیمات > “Windows Update” بروید.
- روی “Advanced Options” کلیک کنید.
- گزینه “Pause Updates” را فعال کنید یا زمانبندی آپدیت را به ساعاتی غیر از زمان گیمینگ تغییر دهید.
تأثیرات این ترفند
با غیرفعال کردن آپدیتها، میتوانید بدون وقفه بازی کنید و از حداکثر پهنای باند برای بازیهای آنلاین مثل Valorant یا Fortnite استفاده کنید.
۹. تنظیم اولویت فرآیندها برای اختصاص منابع بیشتر به بازی
اولویت فرآیند چیست؟
ویندوز بهطور پیشفرض منابع را بین همه فرآیندها تقسیم میکند، اما شما میتوانید به بازی خود اولویت بالاتری بدهید تا منابع بیشتری به آن اختصاص یابد.
نحوه تنظیم اولویت
- Task Manager را باز کنید (Ctrl + Shift + Esc).
- به تب “Details” بروید.
- فرآیند بازی (مثلاً “Game.exe”) را پیدا کنید، راستکلیک کنید و “Set Priority” را روی “High” تنظیم کنید.
نتایج این ترفند
این کار میتواند تا ۱۰٪ عملکرد بازی را بهبود ببخشد، بهویژه در سیستمهایی که چندین برنامه بهصورت همزمان اجرا میشوند.
۱۰. بهینهسازی خنککننده سیستم برای جلوگیری از افت عملکرد
اهمیت خنککننده در گیمینگ
دمای بالای CPU و GPU میتواند باعث کاهش عملکرد (Throttling) شود. اگر سیستم شما بیش از حد گرم شود، فریمریت کاهش مییابد و ممکن است بازی کرش کند.
چگونه خنککننده را بهینه کنیم؟
- از خمیر سیلیکون جدید برای CPU و GPU استفاده کنید (هر ۱-۲ سال یکبار تعویض شود).
- مطمئن شوید کیس شما تهویه مناسبی دارد (فنهای ورودی و خروجی را بررسی کنید).
- از نرمافزارهایی مثل HWMonitor برای مانیتور کردن دما استفاده کنید. دمای ایدهآل CPU و GPU در زمان گیمینگ باید زیر ۸۰ درجه سانتیگراد باشد.
تأثیرات خنککننده بهینه
با کاهش دما، میتوانید از حداکثر توان سختافزار استفاده کنید و از افت فریم جلوگیری کنید. این ترفند بهویژه برای بازیهای سنگین مثل Baldur’s Gate 3 بسیار مؤثر است.
مشاهده جدیدترین خنک کننده های دیپ کول و ایسوس در سایت پی سی مانستر
بهینهسازی سیستم گیمینگ نیازی به صرف هزینههای زیاد ندارد. با استفاده از ترفندهای بالا، میتوانید بدون نیاز به ارتقای سختافزار، عملکرد سیستم خود را بهطور چشمگیری بهبود ببخشید. از فعال کردن Game Mode و غیرفعال کردن برنامههای استارتاپ گرفته تا استفاده از فناوریهای جدید مثل حافظههای نوری سهبعدی، هر کدام از این روشها میتوانند تجربه گیمینگ شما را متحول کنند. اگر به دنبال گزینههای ذخیرهسازی پیشرفته هستید، میتوانید به دستهبندی SSDهای پیشرفته مراجعه کنید و محصولات مناسب سیستم خود را انتخاب کنید.
گیمرهای حرفهای، ترکیب این ترفندها با سختافزارهای مدرن میتواند به معنای تفاوت بین یک تجربه معمولی و یک تجربه بینقص باشد. پس همین حالا دست به کار شوید و سیستم خود را برای بازیهای سنگین ۲۰۲۵ آماده کنید!
برای اطلاعات بیشتر درباره ترفند های بهینه سازی سیستم گیمینگ میتوانید، مقاله How to Optimize Your PC for Gaming: Tips and Tricks از Lexar را مطالعه کنید.